ملاحظات قلبی عروقی در مبتلایان به سرطان کولون (سرطان روده بزرگ) از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این بیماران در معرض خطر بالای عوارض قلبی عروقی ناشی از بیماری و درمان‌های آن قرار دارند. در ادامه به برخی از این ملاحظات و راهکارهای مدیریتی اشاره می‌شود:
۱. **خطرات قلبی عروقی ناشی از درمان سرطان کولون**
– **شیمی‌درمانی و پرتودرمانی**: برخی از داروهای شیمی‌درمانی و پرتودرمانی می‌توانند باعث ایجاد سمیت قلبی (Cardiotoxicity) شوند. این سمیت ممکن است به صورت نارسایی قلبی، افزایش فشار خون یا اختلالات ریتم قلب ظاهر شود. به عنوان مثال، داروهایی مانند ۵-فلوئورواوراسیل و کاپسیتابین با افزایش خطر ایسکمی قلبی و نارسایی قلبی مرتبط هستند.
– **جراحی**: جراحی سرطان کولون ممکن است با افزایش خطر ترومبوآمبولی (لخته‌های خونی) همراه باشد که می‌تواند منجر به حوادث قلبی عروقی مانند سکته قلبی یا آمبولی ریوی شود.
۲. **عوامل خطر مشترک سرطان کولون و بیماری‌های قلبی عروقی**
– **چاقی و دیابت**: چاقی و دیابت نوع ۲ از عوامل خطر مشترک برای هر دو بیماری هستند. مقاومت به انسولین و افزایش سطح انسولین خون می‌تواند هم باعث رشد سلول‌های سرطانی و هم افزایش خطر بیماری‌های قلبی شود.
– **التهاب مزمن**: بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، خطر ابتلا به سرطان کولون و بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهند. التهاب مزمن می‌تواند به عروق خونی آسیب برساند و خطر حوادث قلبی را افزایش دهد.
۳. **مدیریت چندرشته‌ای (Multidisciplinary Management)**
– **همکاری بین انکولوژیست‌ها و کاردیولوژیست‌ها**: برای کاهش خطر عوارض قلبی، همکاری نزدیک بین متخصصان سرطان و قلب ضروری است. این همکاری شامل ارزیابی دقیق عملکرد قلب قبل از شروع درمان، نظارت مداوم در طول درمان و پیگیری طولانی‌مدت پس از درمان است.
– **برنامه‌های غربالگری**: بیماران مبتلا به سرطان کولون باید از نظر عوامل خطر قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، دیابت و چاقی به طور منظم ارزیابی شوند. همچنین، غربالگری منظم برای تشخیص زودهنگام عوارض قلبی ناشی از درمان توصیه می‌شود.
۴. **پیشگیری و اصلاح سبک زندگی**
– **رژیم غذایی سالم**: مصرف رژیم غذایی غنی از فیبر، میوه‌ها، سبزیجات و محدودیت مصرف گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کولون و بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
– **فعالیت بدنی**: ورزش منظم نه تنها به کنترل وزن کمک می‌کند، بلکه می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و عوارض ناشی از سرطان را کاهش دهد.
– **ترک سیگار و کاهش مصرف الکل**: این اقدامات به طور قابل توجهی خطر ابتلا به هر دو بیماری را کاهش می‌دهند.
۵. **پیش‌آگهی و پیگیری طولانی‌مدت**
– **نظارت بر عوارض دیررس**: بیماران مبتلا به سرطان کولون که تحت درمان قرار گرفته‌اند، باید به طور منظم از نظر عوارض دیررس قلبی عروقی مانند نارسایی قلبی و بیماری عروق کرونر تحت نظارت قرار گیرند.
– **استفاده از مدل‌های پیش‌بینی**: مدل‌های پیش‌بینی مانند نوموگرام‌ها می‌توانند به ارزیابی خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی در بیماران مبتلا به سرطان کولون کمک کنند. این مدل‌ها به پزشکان امکان می‌دهند تا درمان‌های فردی‌شده را برنامه‌ریزی کنند.
نتیجه‌گیری
مدیریت ملاحظات قلبی عروقی در بیماران مبتلا به سرطان کولون نیازمند رویکردی جامع و چندرشته‌ای است. این رویکرد شامل پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب عوارض قلبی ناشی از بیماری و درمان‌های آن است. همکاری بین انکولوژیست‌ها و کاردیولوژیست‌ها، همراه با اصلاح سبک زندگی و نظارت منظم، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش مرگ و میر در این بیماران کمک کند.
دکتر داود خداآمرزیده
متخصص قلب و عروق ، فلوشیپ کاردیوانکولوژی
دیدگاه خود را درج کنید