درمانهای شیمیدرمانی برای سرطان پستان، بهویژه داروهایی مانند آنترا سایکلینها (مثل دوکسوروبیسین) و تراستوزوماب (هرسپتین)، میتوانند عوارض قلبی عروقی ایجاد کنند. بنابراین، پیگیریهای قلبی عروقی منظم برای این بیماران ضروری است. در ادامه به مهمترین اقدامات و پیگیریهای قلبی عروقی اشاره میشود:
### ۱. ارزیابی اولیه قبل از شروع شیمیدرمانی
– تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی:
– بررسی سابقه بیماریهای قلبی عروقی (مانند نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر، فشار خون بالا).
– ارزیابی عوامل خطر قلبی عروقی (مانند دیابت، سیگار کشیدن، چاقی).
– آزمایشهای تشخیصی:
– اکوکاردیوگرافی : برای ارزیابی عملکرد بطن چپ.
– الکتروکاردیوگرام : برای بررسی ریتم قلب و علائم ایسکمی.
– آزمایشهای خونی:
– اندازهگیری سطح تروپونین (در صورت نیاز) برای ارزیابی آسیب قلبی.
– بررسی عملکرد کلیه و کبد.
### ۲. پایش حین شیمیدرمانی
– اکوکاردیوگرافی دورهای:
– برای بیماران تحت درمان با آنترا سایکلینها: اکوکاردیوگرافی هر ۲-۳ دوره شیمیدرمانی یا پس از رسیدن به دوز تجمعی مشخص (مثلاً ۲۴۰-۳۰۰ mg/m² برای دوکسوروبیسین).
– برای بیماران تحت درمان با تراستوزوماب: اکوکاردیوگرافی هر ۳ ماه یکبار.
– پایش علائم بالینی:
– بررسی علائم نارسایی قلبی (مانند تنگی نفس، خستگی، ادم محیطی).
– پایش فشار خون بهطور منظم، بهویژه در بیماران تحت درمان با داروهای ضد VEGF (مانند bevacizumab).
### ۳. پیگیری پس از اتمام شیمیدرمانی
– اکوکاردیوگرافی:
– پس از اتمام درمان، اکوکاردیوگرافی برای ارزیابی عملکرد قلبی توصیه میشود.
– در صورت کاهش عملکرد قلبی (LVEF < 50% یا کاهش بیش از ۱۰ درصد از مقدار پایه)، مشاوره با متخصص قلب ضروری است.
– پایش بلندمدت:
– بیماران با سابقه دریافت آنترا سایکلینها یا تراستوزوماب باید بهطور منظم از نظر علائم نارسایی قلبی تحت نظر باشند.
– در صورت بروز علائم قلبی، انجام اکوکاردیوگرافی و سایر بررسیها (مانند MRI قلبی) ممکن است لازم باشد.
### ۴. مدیریت عوامل خطر قلبی عروقی
– کنترل فشار خون، دیابت و چربیهای خون.
– تشویق به ترک سیگار و کاهش وزن در صورت لزوم.
– توصیه به فعالیت بدنی منظم و رژیم غذایی سالم (مانند رژیم مدیترانهای).
### ۵. درمان اختلالات قلبی ناشی از شیمیدرمانی
– در صورت کاهش عملکرد قلبی یا نارسایی قلبی، درمان با داروهای استاندارد نارسایی قلبی (مانند مهارکنندههای ACE، مسدودکنندههای بتا و دیورتیکها) شروع میشود.
– در برخی موارد، ممکن است نیاز به قطع یا تعدیل دوز داروهای شیمیدرمانی باشد.
### ۶. توجه به داروهای جدید
– برای بیماران تحت درمان با داروهای جدیدتر (مانند مهارکنندههای CDK4/6 یا ایمونوتراپی)، پایش قلبی بر اساس پروتکلهای خاص و علائم بالینی انجام میشود.
### جمعبندی
پیگیری قلبی عروقی در بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمیدرمانی باید شامل ارزیابی اولیه، پایش دورهای حین درمان و پیگیری بلندمدت پس از درمان باشد. همکاری نزدیک بین انکولوژیست و متخصص قلب برای مدیریت بهینه این بیماران ضروری است.
دیدگاه خود را درج کنید